به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقهای خراسان شمالی "بابک بهادری" تاکید کرد: برداشت بیش از حد از منابع آبهای زیرزمینی توسط کشاورزان و بهرهبرداران موجب کاهش سطح آب زیرزمینی دشتها و کسری مخازن آبخوانهای زیرزمینی میشود که به علت فشردگی ذرات لایههای زیرزمینی پس از تخلیه ذرات آب درون آنها، لایههای خالی شده آبخوان دچار فشردگی و موجب نشست زمین میشود.
وی افزود: در چنین حالتی حتی در صورت بارندگی فراوان, دیگر فضایی برای ذخیره آب در لایههای فشرده شده آبخوانهای زیرزمینی وجود ندارد و احیای آنها برای جبران کسری مخازن آبهای زیرزمینی غیرممکن است.
او از بين رفتن حجم قابل توجهي از آبخوانهای زيرزميني، نشست زمين و وارد شدن خسارت هنگفت به سازههاي زيربنايي را از جمله پيامدهاي برداشت بيرويه از آبهاي زيرزميني ذكر كرد.
به گفته وی: در برخي از كشورهاي پيشرفته با ممنوع اعلام شدن يك دشت، تمام چاههاي منطقه پلمپ شده و با اين وجود سطح آب زيرزميني دراين دشتها حتي يك متر هم افزايش نيافته است.
او اظهار داشت: اين وضعيت در حالي است كه اكنون سطح آب زيرزميني در برخي از دشتهاي خراسان شمالي سالانه ۸۰تا ۹۰سانتيمتر كاهش مي يابد به طوریکه سطح آب زیرزمینی در دشتهای استان در دو دهه اخیر تا 15 متر کاهش یافته است.
بهادری، میزان استفاده از منابع آب و نحوه استفاده از این منابع در استان را فاقد تعادل لازم اعلام کرد و افزود: در بخش منابع آب زیرزمینی استان اضافه برداشت وجود دارد و این کار آبخوانهای استان را در معرض خطر قرار داده است.
وی تصریح کرد: در بخش آبهای زیرزمینی استان سالانه حدود 100 میلیون متر مکعب آب بیش از حجم تغذیه آّبخوانهای زیرزمینی برداشت می شود. او گفت: سالانه 790 میلیون متر مکعب آب وارد آبخوانهای زیرزمینی می شود در حالیکه میزان برداشت آب از آبخوانهای زیرزمینی در این بخش سالانه 890 میلیون متر مکعب است.
سخنگوی شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی با اشاره به محدودیت منابع آبهای زیرزمینی در استان خراسان شمالی گفت: برنامههای توسعه استان باید در جهت استفاده از منابع آبهای سطحی تهیه، تدوین و اجرا شوند.
بهادری افزود: علاوه بر محدودیت منابع آبهای زیرزمینی و کاهش مداوم سطح آب زیرزمینی در دشتهای خراسان شمالی، باید در نظرداشت که حدود 40درصد منابع آب خراسان شمالی را منابع زیرزمینی تشکیل میدهند که با کسری آب نیز مواجه اند.
او از جمله برنامههای در دست اجرای شرکت آب منطقهای خراسان شمالی برای جلوگیری از برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی را فعالیت گروههای گشت و نظارت بر بهرهبرداری از منابع زیرزمینی اعلام کرد و گفت: این گروهها کار شناسایی و پرکردن چاههای غیرمجاز در دشتهای استان را انجام میدهند.
وی گفت: از 11 دشت و یک زیرحوضه موجود در خراسان شمالی، هفت دشت شیروان، بجنورد، جاجرم، اسفراین، صفی آباد، شوقان و سملقان به علت برداشت بی رویه آب زیرزمینی، ممنوع اعلام شده و وضعيت دشتهاي شيروان، جاجرم و اسفراين بحراني است.